با توجه به اینکه روستاها نقش مهمی در اموری مانند کشاورزی، گردشگری و... دارند، به نظر شما تاثیر توسعه روستاها در توسعه کشور چیست؟
روستاها از دیرباز تاکنون به عنوان کانون‌های تولید و ارزش‌آفرینی به ویژه در بخش کشاورزی مطرح بوده و نقش اساسی در امنیت غذایی و تولید محصولات کشاورزی در کشور بر عهده دارند. در واقع می‌توان گفت که روستاها، سرمایه‌های اقتصادی و تولیدی کشور هستند و می‌توانند نقش مهمی در تحقق توسعه کشور بر عهده داشته باشند.
از طرف دیگر به غیر از وجود ظرفیت‌های کشاورزی در روستاها، وجود قابلیت‌های دیگری از جمله گردشگری، صنایع دستی، صنایع کوچک و مرتبط با پتانسیل‌های روستایی و همچنین وجود نیروی انسانی تحصیلکرده و کارآمد در بسیاری از روستاهای کشور نیز به عنوان ظرفیت‌های توسعه روستایی شناخته می‌شوند. بدین ترتیب با توجه به ساختار متنوع بخش‌های اقتصادی در روستاها و از سوی دیگر با توجه به مزیت‌ها و سرمایه‌های مادی و انسانی زیادی که در سطح روستاهای کشور وجود دارد، می‌توان این سکونت‌گاه‌ها را به عنوان یکی از کانون‌های اصلی توسعه در کشور دانست.
در این میان مواردی همچون کاهش شکاف بین شهر و روستا، محرومیت‌زدایی، افزایش و توزیع عادلانه امکانات و خدمات در جغرافیای ایران و در یک کلام تحقق توسعه متوازن و همه‌جانبه را می‌توان از رئوس اصلی اقدامات و اهداف نظام جمهوری اسلامی ایران دانست که در نهایت به توسعه پایدار و متوازن کشور منجر خواهد شد.
اقدامات وزارت کشور برای توسعه روستاها در سال‌های اخیر چه بود؟
با توجه به سکونت حدود 26 درصد از جمعیت کشور در نقاط روستایی، همه دستگاه‌های اجرایی به فراخورِ وظایف خود اقداماتی را در روستاها انجام می‌دهند. از سال 1377 و با تصویب قانون تاسیس دهیاری‌های خودکفا، شکل‌گیری نهاد مدیریت روستایی در قالب ایجاد دهیاری در روستاها رقم خورد و به وزارت کشور به عنوان متولی امور راهبری دهیاری‌ها اجازه داد شد نسبت به ایجاد، راه‌اندازی و ساماندهی مدیریت روستایی اقدام کند.
بر همین اساس تاکنون در بیش از 37175 روستای کشور دهیاری تاسیس شده و امور مربوط به مدیریت روستایی، ارائه خدمات عمومی در روستاها نظیر مدیریت پسماند و خدمات ایمنی و آتش‌نشانی، ساماندهی ساخت و ساز در روستاها و ایجاد هماهنگی در اقدامات دستگاه‌های اجرایی در روستاها از طریق این نهاد پیگیری می‌شود.
وزارت کشور نیز برای نیل به این مقصود، ضمن پیشنهاد و تصویب قوانین و مقررات مورد نیاز، تدوین و ابلاغ دستورالعمل‌ها، بخش‌نامه‌ها و شیوه‌نامه‌های اجرایی، اقدامات متعددی را برای آموزش مدیریتهای محلی یعنی شوراهای اسلامی روستا و دهیاری‌ها انجام داده است. چراکه ارتقاء دانش مدیریتهای محلی ضمن کمک به انجام وظایف، می‌تواند باعث شناسایی و بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود در روستاها و رونق و توسعه سکونتگاه‌های روستایی شده و نقش روستاها را به عنوان کانون تولید و کارآفرینی متبلور سازد.
چه پیشنهاداتی در راستای ارتقای نقش روستاها در توسعه کشور و بهبود وضعیت آن‌ها به سازمان نظام مهندسی دارید؟
همانطور که گفته شد یکی از وظایف دهیاری‌ها ساماندهی ساخت و ساز روستایی است. در واقع فرآیند احداث ساختمان، دارای دو بخش کلی موضوعات اداری و موضوعات فنی و مهندسی است. دهیاری‌ها وظیفه ساماندهی امور اداری مربوط به ساخت و ساز را برعهده دارند که شامل صدور پروانه ساختمان، نظارت بر رعایت ضوابط طرح هادی روستا، اعلام تخلفات ساختمانی به مراجع رسیدگی و نظایر آن می‌شود.
با توجه به وضعیت اقلیمی کشور و بروز سوانح مختلف از جمله وقوع زلزله، رعایت اصول مهندسی و مقررات ملی ساختمان در ساخت و سازهای روستایی بسیار اهمیت دارد. گرچه، تسری قانون نظام مهندسی بر کل پهنه کشور مورد تاکید است؛ اما خلا‌ها و ضعف‌هایی در این زمینه وجود دارد.
ناکافی بودن نیروهای آموزش دیده و مورد تایید نظام مهندسی و پراکندگی روستاها باعث شده نظارت بر رعایت مقررات ملی ساختمان در روستاها با کاستی‌هایی روبرو باشد. گرچه دراین سال‌ها بسیاری از ساختمان‌های روستایی تحت نظارت مهندسان احداث می‌شود و کاهش خسارات جانی در زلزله‌های اخیر مؤید این امر است؛ اما توجه ویژه به این امر و تمهید راهکارهایی برای نظارت دقیق بر احداث ساختمان و گسترش خدمات مهندسی در روستاها از موضوعاتی است که می‌تواند به عنوان برنامه‌های مهم در دستور کار قرار گیرد.
