عضو منتخب هیات مدیره دوره نهم سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قزوین، در گفت‌وگو با پایگاه خبری سازمان نظام مهندسی، با اشاره به جایگاه معماری سنتی و معماری معاصر ایران، بیان کرد: ایران با تاریخی کهن و بالنده در زمینه معماری همیشه در جهان دارای جایگاه شایسته‌ای بوده؛ به طوری که در مطالعات تمدن کهن بزرگترین مراکز علمی جهان، در اولویت ارزشمندی قرار داشته است.
وی خاطرنشان کرد: برای درک بهتر از معماری کهن ایرانی باید نگاهی گذرا به تاریخچه و آثار باقی‌مانده از معماری آن زمان داشته باشیم. شاید در این بحث زیباترین متغیر برای معماری ایرانی اسلامی، اصول پنج گانه مرحوم دکتر پیرنیا باشد. پنج اصل مهمی که چکیده تمام مفاهیم هنر معماری است. مردم‌واری، درون‌گرایی، خود‌بسندگی، نیارش و پرهیز از بیهودگی. تعابیر بسیار ارزشمندی که در نهایت به آرامش روحی و روانی افراد در جامعه منجر می‌شود.
وی افزود: نکته قابل تامل در این مبحث، عدم توجه به مفاهیم مهم در اصول اصلی معماری در دوره‌های گذشته است. علاوه بر آن؛ توجه به معماری مدرن غربی بدون رعایت فرهنگ و رفتارهای اجتماعی ایران و الگوبرداری ظاهری از معماری غرب از مهم‌ترین مسائل آشفتگی معماری امروز ایران است که حاصل آن، ساختمان‌های سطحی بدون رعایت اصول معماری بوده که از عملکرد و ساختاری کپی‌بردار نشات گرفته‌اند.
وی با تأکید بر اینکه آنچه معماری امروز ایران را شکل داده اعداد و ارقام است، بیان کرد: این اعداد و ارقام ناشی از ساخت و سازهایی است که فقط به درآمد‌زایی افراد سودجو ختم می‌شود. برخی از مالکان به صورت سفارشی از معماران توانمند می‌خواهند تا طراحی و اجرای ساختمان‌های لوکس آن‌ها را بر عهده گیرند. در نتیجه؛ تعادل نسبت به کل ساخت و ساز‌ها از بین رفته و بناهای جدیدی شکل خواهد گرفت. تنها راهکار برای ترمیم این سبک از معماری؛ به‌روزرسانی مفاهیم معماری سنتی، توجه به ابعاد و اندازه‌های کاربردی متناسب با اشل و تناسب انسانی، توجه به مناسبت‌سازی فضاهای درونی و جذابیت محیطی داخل بنا، رعایت فضاهای عمومی و خصوصی، توجه به ضوابط پنج‌گانه در اصول محیط زیست و معماری ارگانیک، بهره‌مندی از مصالح و شرایط حاکم بر محیط و ساختار بنا، توجه به اصول سازه‌ای متناسب با منطقه، حذف المان‌های زشت و نامفهوم از لحاظ ظاهری در نما و همچنین اتصالات نادرست سازه‌ای و هماهنگی در ساختار است که می‌تواند پل ارتباطی مهمی بین معماری مدرن امروزی و معماری سنتی در مفاهیم اصیل معماری اسلامی ایرانی باشد.
مهندس جلالی با بیان اینکه آنچه امروزه به عنوان معماری مدرن در جامعه مطرح است بکارگیری اصول ساختاری معماری غرب بوده، افزود: متاسفانه برداشت نادرست از مفهوم معماری مدرن، عدم توجه به اقلیم منطقه، ناهماهنگی و ناهمگنی مصالح در رنگ و جنس و رعایت نکردن قوانین و ضوابط، شکل امروزی معماری مدرن ایرانی را تشکیل داده است.
وی در ادامه با اشاره به اینکه معماری سنتی ایران مطابق با فرهنگ جامعه آن روز بوده است، بیان کرد: دقت در ساخت، بکارگیری اصول معماری اقلیمی، استفاده از مصالح بومی با مقاومت حرارتی مناطق اقلیمی، دقت در اصول سازه‌ای متناسب با زلزله‌خیز بودن منطقه و بسیاری دیگر از اصول مهم فنی و مهندسی باعث شده که معماری سنتی ایرانی از جایگاه بالای فرهنگی برخوردار باشد. در واقع؛ توجه به فرهنگ و اقلیم منطقه دو نکته مهمی است که معماری هر جامعه باید میزبان آن باشد. نکاتی کلیدی که برنامه‌ریزی در مطالعات پایه آن‌ها نتایج بسیار مثبتی را در پی خواهد داشت.
مهندس جلالی در گفت‌وگو با پایگاه خبری سازمان نظام مهندسی، با تأکید بر اینکه اقتصاد و میزان سرمایه‌گذاری را نباید نادیده گرفت، خاطرنشان کرد: شاید معماری سنتی که امروزه به آن می‌بالیم، بدون سرمایه و صرف هزینه‌های گزاف در زمان خودش وجود نداشت. شاهکارهای معماری سنتی باقی‌مانده از گذشته؛ اغلب از بناهای عمومی بوده که یا به دستور دولت و سرمایه‌گذاران بنا شده یا خانه‌های عیان‌نشینانی است که توسط افراد جامعه برای سکونت بنا شده‌اند؛ بدون شک صرف هزینه‌های بالای آن زمان باعث شده که تا امروز بناها پابرجا بماند.
وی در خاتمه تأکید کرد: توجه به فرهنگ، اقلیم و اقتصاد عواملی هستند که معماری به آن نیازمند است و بناهایی که با نگاه ویژه معماران و سازندگان با رعایت اصول معماری ساخته می‌شوند به عنوان معماری شاخص شناخته خواهند شد.
